zaterdag 16 april 2022

De ruimte van de veranderlijkheid

 Pasen, tijd om te overdenken en stil te staan bij het lijden maar altijd met een vooruitzicht naar een wederopstanding. Wat dat dan ook moge wezen. Reïncarnatie. de hemel. Devachan, Walhalla, ach ik laat het hier NU  maar even in het midden. Komt misschien nog wel een keer. 

Het is mooi een beetje stil te worden van binnen. Ik merk altijd weer hoe mijn christelijk wortels daar altijd  een rol in spelen. Misschien is het wel de invloed van de wereld om mij heen vanuit die christelijke traditie die daar een grote rol in spelen en waardoor ik me altijd weer geraakt voel door vooral de muziek rond de Pasen. Bach en Jesus Christ Superstar raken me altijd weer. Meestal probeer ik ook  de overeenkomsten te zoeken tussen Boeddhisme en het Christendom. Al weet ik dat het nooit hetzelfde is en dat hoeft ook niet. Juist de verschillen kunnen erg verhelderend werken in het persoonlijke leven. Zodat je kunt ervaren waar het uiteindelijk om gaat. 

Terwijl ik aan het schrijven was over de verschillen heb ik alles weer weggehaald omdat ik al schrijvend tot de conclusie kwam dat er misschien minder verschil in sommige opzichten is dan ik aanvankelijk dacht. Er zijn  in de christelijke traditie wat dingen door de eeuwen heen naar de achtergrond geschoven die in de mystiek wel meer op de voorgrond staan. Namelijk dat de goedheid, de godheid uiteindelijk in het hart te vinden is. In het Boeddhisme is dat voor mij veel duidelijker voor de hand liggend en wordt daar veel meer de nadruk op gelegd voor zover ik het kan overzien. Een gevleugelde en verhelderende uitspraak daarover vind ik altijd.: Het gaat allemaal over bewustzijn. 

In het Boeddhisme bestaat geen christus figuur die voor onze zonden is gestorven en daar zit een groot verschil. Een ieder is verantwoordelijk voor het eigen doen en laten voor het eigen leven maar ook voor het leven van anderen waar we onomstotelijk mee in verbinding staan. Die onderlinge afhankelijkheid is een van de lastigste overdenkingen die stellen dat er niets is dat op zichzelf bestaat en alles is afhankelijk van oorzaak en omstandigheden. Dit gegeven ligt ten grondslag aan al het bestaande en aan  het leeg zijn van op zichzelf bestaan der dingen. Daarop is het hele leven gebaseerd ook al is dat een moeilijk te vatten begrip. Maar  daaruit ontstaat onophoudelijk alles dat er is. 

. Op dit punt wordt het dan lastig om woorden te vinden voor de relatie tussen ons eigen stervensproces en het sterven van Christus.  Ik zie dan wel degelijk  overeenkomsten  in de zin van de onlosmakelijke relatie tussen en met alle dingen. Ik zie de prachtige en vaak indrukwekkende verhalen  meer als een voorbeeld voor ons zodat het op ons bewustzijn in kan werken en denk dat ze ook zo bedoeld zijn zodat wij van onze eigen sterfelijkheid bewust kunnen worden en daardoor de juiste dingen gaan doen die opbouwend werken voor het geheel. In vroeger tijden werd daar ook al veel de nadruk op gelegd. Thomas a Kempis met zijn boekje over de navolging van Christus en zo zijn  er velen die wel degelijk de Bijbelse verhalen in hun eigen hart hebben geplaatst en daardoor op een heel persoonlijke wijze mee gewerkt hebben en zich daarmee uiteen gezet.  

 De eigen sterfelijkheid overdenken is een van de Boeddhistische beoefeningen waarbij de eigen verantwoordelijkheid sterk naar boven komt en aan het bewustzijn duidelijk wordt gemaakt hoe wij bestaan, waar duidelijkheid gevonden kan worden in de onderlinge afhankelijkheid van het eigen lichaam dat ook niet op zichzelf bestaat maar  is opgebouwd uit vele onderdelen . En dan zeggen we: Dat ben ik. Ja natuurlijk, maar ook' dat ben ik' is afhankelijk. En zo graaft het bewustzijn steeds een stapje verder in de ruimtelijkheid van ons bestaan en met de juiste inzichten komt er dan zoveel ruimte om er te mogen zijn zoals je bent en dat is altijd weer anders. Die ruimte van de veranderlijkheid hebben we zo nodig want niets blijft ooit hetzelfde. En om daarmee op een mooie manier om te leren gaan daar hebben we een leven lang voor nodig.