Ik mag er zijn zoals ik ben

 Met veel te weinig woorden voor een onderbouwing schreef ik in vorige blogjes al over de verschillen tussen bijvoorbeeld het christendom en het boehddisme als het gaat over de filosofische benadering van het godsbeeld in het christendom en de Leegte van onafhankelijk bestaan in het Boeddhisme. Daar liggen opmerkelijke en misschien wel heel grote verschillen waar ik in de vorige blogjes veel te  kort over schrijf.

De overeenkomsten vind je meer in de handel en wandel in dat wat wel en dat wat niet heilzaam is om te doen. De benadering daarvan  lijkt in de twee tradities verschillend maar of dat in essentie zo is vraag ik me af. In beide tradities kent het vele implicaties. In het christendom gaat het  over goed en kwaad in het Boeddhisme zijn dingen die je doet meer of minder heilzaam of zelfs onheilzaam omdat alles afhankelijk is van oorzaken en omstandigheden.

In onze cultuur zijn we eeuwenlang geconfronteerd met een andere manier van leven dan in het Oosten en daaruit komen allerlei menselijke eigenschappen voort die hun weerslag vinden in de kerkelijke traditie, niet te verwarren met de basis waarop het religieuze leven geschoeid is. Dat heeft in feite weinig of niets met het instituut kerk te maken. Er werd ons veel van bovenaf opgelegd als een kerkelijk-menselijke vertaling van wat god van ons verlangde en als we een goed mens wilden zijn waren er vele voorschriften en ook cultureel ingevulde zaken waaraan de mens zich moest onderwerpen. Op die manier kunnen we in extreme terecht komen, uiteindelijk door de mens uitgedacht en geïnterpreteerd waarin geen enkele vrijheid meer gevonden kan worden. Er hoeft niet meer zelf nagedacht te worden maar alleen gehoorzaamheid leidt tot de juiste dingen. God is onze leidsman en eigen verandtwoordelijkheid vaak niet duidelijk zichtbaar.

Nog altijd worden we min of meer met dit soort ideeën geconfronteerd. Het zit diep geworteld in de samenleving en vaak ook  onbewust in het persoonlijke leven. Het is heel lastig daar zelf een duidelijk zicht op te krijgen. Wij noemen het dan graag ons onderbewuste maar ook dat zou naar boven te halen zijn.

 Het is ook de oorzaak van het leeglopen van de kerken, Het is een feit dat men zich niet meer zo makkelijk vast laat leggen en niet meer gebonden wenst te zijn aan  de kerk. Die  is toch niet zaligmakend en daarbij impliceren we meteen elke  traditie als verlengstuk waardoor het bij voorbaat weg wordt geschoven zonder inzicht van wat de diepere inhoud ervan ons te vertellen heeft. 

Zelfs in het verenigingsleven is dat merkbaar. Wie neemt er nog een bestuurstaak op zich? Wie verbind zich nog aan beloften voor het hele leven. Dat vinden we niet meer van deze tijd. Velen hebben daar al teveel moeilijkheden door ondervonden. Leve de vrijheid.

Zoals ik al schreef gaan mystici vanuit de traditie aan dat oud-kerkelijke beeld van god voorbij waardoor er een andere benadering ontstaat en dat leer je zien door je er meer in te verdiepen.

In het Boeddhisme kennen we dat beeld van god niet. Doordat alles uiteindelijk alleen maar uit de Leegte van afhankelijk ontstaan bestaat, worden ook alle zgn 'goden' (deities) die staan voor alle (goddelijke) kwaliteiten die we ook in onszelf kunnen ontwikkelen iedere keer weer opgelost of ze dalen in ons hartcentrum af en we werken eraan om die kwaliteiten ons eigen te laten worden omdat we ze in potentie (nog niet verwezenlijkt)  al in ons hebben. Ze worden echter verduisterd door al onze eigenzinnigheden. Maar hoe worden die kwaliteiten ons dan 'eigen'? Dat gaat niet vanzelf en ook is het niet zo dat we door dwangmatigheden en het idee iets te moeten bereiken dat kunnen verwezenlijken. Wat is het dan wel?

Dat is het lastigste en lijkt het meest tegenstrijdige wat er is in ons leven. Tenminste, zo heb ik dat ervaren. Bij het iets willen bereiken en iets willen worden dat buiten mezelf ligt en een voorbeeldfunctie heeft,  klopt er al iets niet. Op een bepaalde manier is er namelijk niets dat buiten mezelf bestaat want ik kan alleen maar zelf en voor mezelf waarnemen en verinnerlijken als ik denk dat het van buiten mijzelf is dan ben ik in strijd met mezelf en vergelijk ik me met iets anders dat ik niet ben terwijl alles in mijzelf besloten ligt. (Dat is ook waar Krisjnamurti altijd weer mee werkt). Maar er zijn zoveel verduisteringen zoals boosheid, gehechtheid, jaloezie, eigenwilligheid en vooral dingen waar we ons niet eens bewust van zijn. Dingen waarvan we denken dat het goed is en die uiteindelijk helemaal niet goed uitwerken. Hoe ga ik daarmee om zonder mezelf geweld aan te doen door bepaalde lastige eigenschappem niet te willen hebben? Ze zijn er toch gewoon. Nou, ga er maar aanstaan om achter al die dingen te komen die in mijzelf de ronde doen en waar ik tegenaan loop. Hoe ga ik met mezelf om?  Iedere keer weer opmerkzaam zijn waar ikzelf de hoofdrol wil spelen en waar mijn weerstanden zitten.  Van alles leer zien en ook nog datgenen wat ik  over het hoofd zie.

Als ik  wat in mijzelf aanwezig is in de gaten begin te krijgen zou het mogenlijk zijn dat er vanuit mijn diepste zijn iets ontstaat waarbij ik tot de ontdekking kom dat ik heel aandachtig moet zijn om duidelijkheid over mezelf te krijgen . Dan kom ik langzamerhand ook tot de ontdekking dat die duidelijkheid er nooit kan zijn omdat ik onder alle omstandigheden weer anders reageer. Dat alles doorlopend verandert en oppopt uit de afhankelijkheid van het voorgaande. Ook de omstandigheden zijn zo ontelbaar als het universum net als mijn innerlijke ruimte. 

Al die dingen overwegend kwam ik tot de conclusie dat het vanuit mijn eigen leven handig zou zijn me aan oefeningen en lessen te verbinden waardoor er steeds meer kwartjes konden vallen. Er een vinger kan zijn die naar de maan wijst waardoor ik hem zelf aan de hemel vol sterren kan ontdekken. Misschien kan ik  ooit de puzzel compleet krijgen of misschien echt gaan begrijpen wat Niet Weten is en afhankelijk bestaan. En daar vind ik de verbinding die ik vroeger als hiërarchisch zag en afwees. maar de verbinding die nu vanuit mijn eigen doen en denken ontstaat. zoals ik uit ervaring leer waar ik me wel of niet mee wil verbinden. Er is nooit iets van 'bovenaf' dat mij verteld wordt over wat en hoe ik moet zijn of doen zolang ik het geen eigen plek kan geven. Soms  geef ik dingen het voordeel van de twijfel en kom ik pas veel later tot  conclusies omdat mijn ervaring leert dat het functioneert en dat  het buiten ook binnen is en  dat wat ik wil leren en ervaren  vanuit mijn eigen zijn is ontstaan. Door ervaring kies ik  steeds zelf  waar ik voor gaan wil.

In het dagelijks leven is het niet anders, als ik iets echt wil leren. Turnen bijvoorbeeld dan heb ik een coach nodig die me de weg wijst. Ik moet het zelf willen en doen juist dan valt er veel te ontdekken en te leren. Dus wend ik me tot iets of liever iemand die de ervaring en de kennis heeft.

Ik wil ontdekken in mijzelf wat Groot Liefde Mededogen   ten diepste voor mij  betekent. En reken er maar op zeg ik dan tegen mezelf dat het nog lang niet duidelijk is. Maar dat is de uitvoerende kracht van alle tradities en dat brengt een zelfgewilde verantwoordelijkheid en discipline met zich mee.  Die ik bij falen (wat is dat eigenlijk 😊) Kan zuiveren, oplossen in de leegte van inherent bestaan. En dan weer weten: ik mag er zijn zoals ik ben. 

Zo zijn er ook in de mystiek mogelijkheden om daar op een geheel eigen verantwoordelijke wijze mee om te gaan. Mystici grijpen terug  op de ziel en het goddelijke in de mens met een alle denken overstijgend godsbeeld en het  leven met beide voeten op de aarde..