woensdag 22 juli 2020

Land zonder paden

Krisjnamurti houdt me wel bezig. Zijn boeken geven me veel stof om over na te denken. Het volgen van de dialogen die hij heeft met wetenschappers en anderen geven meer inzicht in de manier waarop mijn hersenen functioneren, Maar hoe zit dat dan? Hij zegt dat alle tradities, religies en vooropgezette ideeën vergeten moeten worden en je helemaal vrij en onafhankelijk moet observeren.

Makkelijker gezegd dan gedaan. Misschien had hij daar een aan- of ingeboren aanleg voor om op die manier in het leven te staan. Een rustige geest die de mogelijkheid had tot puur observeren. Maar dat is niet iedereen gegeven. Dus malen mijn hersentjes verder.


Ooit las ik ook iets van hem dat ik nu even niet paraat heb waarbij hij een scheiding maakte tussen het mentale groeiproces en het rechtstreekse onmiddellijke observeren. Er is wel degelijk een manier om dingen te leren maar dat wordt verward met het direct observeren. Ik weet niet of ik dat zo perfect aanhaal maar volgens mij kwam het daarop neer. Als dat zo is dan zou er dus wel een weg moeten zijn om mijn rusteloze hersentjes tot stilte te brengen waardoor er zonder vooringenomenheid geobserveerd kan worden.

Dat zou dus betekenen dat ik een weg zou kunnen volgen, een training zodat ik in staat ben in alle rust te observeren en in de diepte en schoonheid van mezelf te duiken. Ik kan me nog goed herinneren dat voordat ik zoiets begon te leren mijn gedachten binnen de kortste keren alle kanten opvlogen. Dat ik lastig geconcentreerd kon blijven of eigenlijk helemaal niet. Na jarenlange dagelijkse oefening lukte het me steeds iets beter en kon ik ook steeds beter observeren wat er in me zelf gebeurde.  Kijk en daar is het punt waar Krisjnamurti begint ons te vertellen hoe het in elkaar steekt.

Dat `voor` traject vind je volgens mij in tradities terug. In de traditionele boeken van mystici en in het pad dat ik binnen het Boeddhisme volgde. En dan schuift Krisjnamurti al die traditionele zaken aan de kant.  Hoe zit dat dan?

Mijn eigenwijze denkertje probeert dat uit te vinden en ik denk dat ik daar voor mijzelf een weg in heb gevonden. Het was voor mij heel noodzakelijk om een training te krijgen en nog steeds te hebben om het brein beter onder controle te krijgen. Misschien een verkeerd woord maar in ieder geval meer rust te creëren in dat denkertje dat altijd maar weer op hol sloeg. Het geeft me de mogelijkheid om een beetje dieper in mijzelf te kunnen kijken waar zoals de mystiek, krisjnamurti en het boeddhisme zeggen, uiteindelijk alle kwaliteiten en mogelijkheden liggen opgeslagen . In potentie aanwezig. Voor velen en voor mij niet volledig ontwikkeld maar wel aanwezig.

Om daar werkelijk mee in contact te kunnen komen door het direct te zien, moeten we al het aangeleerde uiteindelijk weer loslaten Dat wat geleerd is, is alleen een vinger die wijst naar de maan zegt het boeddhisme, we moeten zelf kijken. En dat lijkt me een goede uitspraak die ik in de geest van Krisjnamurti kan zien, al zou hij het daar zelf waarschijnlijk niet mee eens zijn omdat ik hem in alle dialogen alle andere hem niet eigen uitspraken naast zich neer zie leggen.

Zoals ik erover denk is de valkuil altijd weer dat we ons vastklampen aan dat wat we geleerd hebben omdat binnen tradities vaak de nadruk wordt gelegd op de guru, op de goden, op god almachtig, allah enz. enz. Dat we ons daarvoor moeten neerbuigen. Het zijn allemaal, oneerbiedig gezegd,  hulpmiddelen om een bepaalde levenshouding te ontwikkelen.   Natuurlijk zijn we daar respect aan 'verschuldigd' als we het kunnen zien als een pad van ontwikkeling op het mentale vlak maar we hoeven ons er niet afhankelijk van te maken alsof dat het enige was. Daar neemt Krisjnamurti volkomen afstand van. En ik kan me daar wel iets bij voorstellen. Want uiteindelijk is het een weg van het volkomen verwijderen van alle indoctrinatie die ons zo eigen en normaal is geworden. Daar gaat Krisjnamurti vaak dieper op in door ons te laten zien welke verwachtingen en afwijzingen die tradities voorspiegelen.
Toch wordt er in het Boeddhisme zelfs  een uitspraak gegeven: Dood de Boeddha.
Het is zo moeilijk om dat allemaal binnen de juiste context te kunnen plaatsen. En kan zeer verwarrend werken.

Daar komt het woordje vrijheid bij Krisjnamurti naar boven. Wat is vrij zijn VAN?
Het betekent voor mij niet dat het er niet is en dat we er geen respect voor zouden hebben maar het betekent wel er op de juiste manier mee om kunnen gaan. Verblijvend in je eigen midden en kijken naar wat is. Dankbaar zijn en weten dat er die boot naar de overkant er is. Zolang ik hem nodig heb gebruik ik hem om mijn brein in rust te brengen met alle respect en voel het pad dat ik ermee kan gaan, de oversteek die ik ermee maak als een heerlijke ervaring maar weet meteen ook dat ik er vrij van ben. Ik hoef me er niet aan vast te klampen en weet dat het tijdelijke zaken zijn. Het is niet meer maar zeker niet minder dan een werktuig om me naar de overkant te brengen.  En de juiste werktuigen gebruiken, is het halve werk.  Weer zo'n beeldspraak waar een valkuil in zit.  Er IS geen overkant, want zo gauw we er een plaatje op gaan plakken is de waarheid en de ervaring alweer verdwenen. Het zit allemaal in mezelf, laat dat duidelijk zijn. Alle ideeën en gedachten spinsels wil ik leren herkennen en loslaten.

De weg voor ik naar naar binnen kon keren was niet van vandaag op morgen en is dat net als voor mij, voor iedereen  die niet altijd  in rust kan zijn. Die weg vraagt om dagelijks onderhoud en loopt synchroon met het onmiddellijk leren observeren
Het zien dat de berg er is in al zijn glorie. Niet IK zie de berg maar de ervaring van zien. Is een ervaring op het moment zonder tussenkomst van het werktuig IK dat alleen functioneert in de tijd. Onmiddellijke observeren is geen mentaal groeiproces maar een directe ervaring zonder 'zelf ervaring' het ik is daar niet in aanwezig. (vlg Krisjnamurti) .  Alles puur observeren en weten hoe ik in elkaar steek valt onder dezelfde noemer en is een land zonder paden.

De weg naar dat land heb ik wel degelijk moeten gaan vanwege de onrust. Nu kan ik af en toe dat land zonder paden zien en hoop ik het te begrijpen want zo kan ik verder wandelen in dat land zonder paden. Wetend dat het hier en nu in mezelf aanwezig is en ik er af en toe contact mee kan maken.




1 opmerking: